خواب با کیفیت چه تاثیری روی زندگی ما دارد؟
توانایی در خواب، یکی از بهترین ابزارهایی است که انسان برای تقویت سلامت جسم خود دارد. این امر اغراقی نیست، زیرا در زمان خواب، بدن در حال ترمیم و بهبودی است. این فرآیند مهم به مقابله با بیماریها، ترمیم زخمها، و کاهش استرسهای روزانه کمک میکند. ارتباط نزدیک خواب کافی با بهبودی عملکرد بدن، به هر دو صورت، از داخل و خارج، واکنش ایمنی قویتر و زندگی بهتر و طولانیتر را به همراه دارد.
سلامت جسمی در خواب
متاسفانه، کمبود خواب، بهویژه در ایالات متحده، امری رایج و پراکنده است که در تا حدی علت بسیاری از امراض پراکنده امروزه محسوب میشود. اولویت بخشیدن به خواب هرگز کاری ساده نیست، اما به افراد (به عنوان یک فرد و یا به عنوان یک جامعه) کمک میکند تا سلامت خود را تقویت کرده و در نتیجه، هزینههای خدمات بهداشتی را به طور قابل توجهی کاهش دهند.
آگاهی بیشتر افراد از اثرات مثبت و تأثیرگذار خواب شبانه بر روی سلامت ذهنی و جسمی را دارند. اما این تأثیرات محدود به افزایش انرژی مغز و بدن نیستند. خواب مفید نه تنها در بهبود انرژی این دو کمک میکند، بلکه به رفع آسیبهایی که در طول روز به بدن وارد میشود نیز میپردازد. همچنین، سیستمهای اصلی بدن که در مقابله با بیماریها، ترمیم سلامت، و ارتقاء ظاهر و باطن سلامتی تأثیرگذار هستند، توسط خواب تقویت میشوند. این فرآیند به تقویت تقریباً همهی سیستمهای اصلی بدن از جمله سیستم قلب و عروق، سیستم عضلانی، و سیستم گوارش منجر میشود. بنابراین، خواب نقش اساسی در مبارزه با بسیاری از “بیماریهای مدرن” دارد که در دنیای امروز افراد را تهدید میکند.
اثرات خواب روی سلامت قلب:
شواهد نشان میدهد که خواب کافی به سلامت قلب ارتقاء میبخشد. تحقیقات گسترده نشان میدهد که کمبود خواب یا خواب بیش از حد با خطراتی همچون بیماری قلب و عروق، حمله قلبی، و افزایش فشار خون همراه است. به عبارت دیگر، حفظ یک الگوی خواب منظم به بهبود وضعیت قلبی کمک میکند. همچنین، انجام چرت زدن در طول روز نیز به نظر میرسد اثرات مثبتی داشته باشد. با این حال، علت دقیق این تأثیرات هنوز مشخص نیست. اما محققان باور دارند که در حین خواب، فشار کمتری بر قلب وارد میشود و سطح کورتیزول (که در بروز مشکلات قلبی نقش دارد) کاهش مییابد.
آیا خواب توانایی تقویت سیستم ایمنی بدن را دارد؟
توصیه به افراد بیمار برای استراحت کافی به دلیل دلایلی معقول است: مطالعات نشان میدهد که خواب نقش مهمی در مقابله با عوامل بیماریزا ایفا میکند و تأثیر مثبتی بر تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. وقتی که فرد در حال خواب است، سیستم ایمنی به تولید سیتوکین میپردازد. این پروتئینها نقش حیاتی در مبارزه و دفع عفونت دارند. اگر خواب به هر دلیلی اختلال کند یا به میزان کافی نباشد، توانایی واکنش ایمنی کاهش مییابد و بدن به آسانی قابلیت مبارزه با بیماری را از دست میدهد و یا فرآیند بهبودی بیشتر زمان میبرد.
آیا خواب بر ظاهر تأثیر میگذارد؟
خواب نه تنها بر روند ترمیم بدن اثرگذار است بلکه بر ظاهر نیز تأثیرات مثبتی دارد. حین خواب، بدن هورمونهای اساسی تراکم میدهد که در ترمیم انواع اجزاء بدن، از جمله پوست و عضلات، نقش دارند. اگر فرد دچار کمبود خواب شود، تولید کمتری از این هورمونها و به خاطر کاهش کلاژن، پوست توانایی بازتاب و ارتجاع خود را از دست میدهد؛ در نتیجه، ظاهر فرد در روز بعد به شکل خسته و کمحال به نظر میرسد.
تأثیرات منفی کمبود خواب به مرور زمان بر ظاهر پوست نیز افزوده میشود؛ این موضوع ممکن است منجر به ایجاد چین و چروک، گودرفتگی و کاهش ضخامت پوست شود. بهطور کلی، خواب کافی نه تنها باعث حفظ استحکام پوست میشود، بلکه نقش مهمی در حفظ توده عضلانی و حمایت از سلامت استخوان ایفا میکند که تمام این اثرات مثبت به ظاهر فرد جلب کنندهاند.
تاثیر کم خوابی بر بدن
هر فردی که یک شب بدون خواب کافی را تجربه کرده باشد، میفهمد که روز بعد با احساس خستگی و کاهش انرژی مواجه خواهد شد، حتی ممکن است احساس کند ظاهرش نیز بهبود نیافته است. این تأثیرات معمولاً تنها محدود به ابعاد روانی نیستند. کمبود خواب، به ویژه اگر به طور طولانی ادامه یابد، باعث به شدت آسیب دیدن سلامت قلب، ضعیف شدن سیستم ایمنی، و افزایش خطر ابتلا به چاقی، دیابت، مشکلات جنسی، و حتی برخی از انواع سرطان میشود. اگر کسی آگاه باشد که کمبود خواب چه اثراتی بر سلامت فیزیکی ایشان دارد، این اگاهی میتواند انگیزهای برای رعایت استراحت منظم در طول شب ایجاد کند.
آیا زیاد خوابیدن با مشکلات قلبی در ارتباط است؟
بسیاری از ما آگاهی داریم که کمبود خواب برای سلامت قلب مضر است. اما تحقیقات نشان میدهد که پرخوابی، به این معنا که خوابیدن بیش از حد توصیه شدهی 7 یا 8 ساعت توسط بسیاری از متخصصان، نیز همراه با خطر بیماریهای قلبی و عروقی و یا حتی حمله قلبی است. در یک جامعه که اکثر افراد به کمبود خواب دچارند، خطر پرخوابی اغلب نادیده گرفته میشود. با این حال، افرادی که احساس میکنند به میزان زیادی در طول روز خواب میبینند یا حتی پس از خواب منظم چند ساعت، همچنان احساس سستی و بیحالی میکنند، بهتر است این وضعیت را با یک پزشک مطرح کنند. به نظر میرسد که پرخوابی به هیچ وجه چیز مطلوبی نیست.
آیا نقص خواب به افزایش وزن منجر میشود؟
این احتمال وجود دارد. به طور کلی، کمبود خواب با افزایش خطر چاقی مرتبط است. تحقیقات نشان میدهد که ارتباط بین الگوهای خواب و افزایش وزن ممکن است به چند دلیل باشد: کاهش انرژی به علت کمبود خواب باعث کاهش انگیزه برای ورزش میشود، اختلال در خواب ممکن است در تنظیم هورمونهای مرتبط با اشتها، متابولیسم و انسولین دخیل باشد، نقص خواب ممکن است با افزایش علاقه به مصرف غذاهای چرب و شیرین مرتبط باشد، و زمان بیشتر بیدار بودن ممکن است منجر به مصرف اضافی غذا شود. اصلاح الگوهای خواب (همراه با ورزش و تغییر در رژیم غذایی) به کسانی که به دنبال کاهش وزن هستند، کمک میکند.
نتیجه گیری
با توجه به تحقیقات و شواهد علمی، به نظر میرسد که الگوهای خواب ناکافی یا نامناسب ممکن است به افزایش وزن منجر شود. این امر به دلیل کاهش انرژی، اختلال در تنظیم هورمونهای مرتبط با اشتها و متابولیسم، تمایل به مصرف غذاهای ناسالم، و افزایش مدت زمان بیداری و مصرف غذا میباشد. بنابراین، حفظ الگوهای سالم خواب به عنوان یک عنصر مهم در فرآیند کاهش وزن و حفظ سلامتی جسمی توصیه میشود.
دیدگاهتان را بنویسید